Ý dĩ là một loại thảo dược có tuổi thọ lâu đời dùng trong y học cổ truyền. Chúng thường xuất hiện trong khí hậu nhiệt đới thích mọc nơi rừng hoang. Hoặc những nơi ẩm ướt như bờ ruộng hay ven sông. Thông thường rễ và thân cây cùng hạt ý dĩ sẽ được thu hoạch đem phơi khô. Sau đó có thể dùng để chế biến hoặc sắc thuốc.
Tên thường gọi :Dĩ mễ, dĩ nhân, bo bo, cườm gạo, ý dĩ nhân, ý mễ, lục cốc tử, mễ nhân,….
1. Tác dụng của hạt ý dĩ trong nền y học cổ đại
Trong y học cổ truyền, hạt ý dĩ được ghi chép có tính hàn; giúp cơ thể thanh nhiệt bồi bổ tỳ phế. Vì vậy đây là nguồn lương thực giàu dinh dưỡng cũng đồng thời là vị thuốc trân quý. Ngoài giúp bồi bổ cơ thể thì hạt ý dĩ khá lành tính nên được khuyến khích dùng cho trẻ nhỏ. Phụ nữ sau sinh muốn nâng cao chất lượng cùng số lượng sữa cũng có thể dùng hạt ý dĩ. Thêm vào đó một số khó khăn nhu khí hư, rối loạn kinh nguyệt ở phụ nữ sẽ được ổn định khi dùng hạt ý dĩ.
Trong một số tài liệu khác nhắc đến hạt bo bo thì có thể hiểu đó chính là tên gọi khác của hạt ý dĩ. Hạt này còn được dùng chữa các bệnh tiêu hóa , phong thấp kéo dài, sốt cao hay viêm khớp. Ngoài ra có một số sách cũ đã ghi lại công dụng giảm cân của hạt này. Cũng có một vài kết quả cho rằng dùng hạt ý dĩ sẽ điều trị được bệnh toxoplasma do ký sinh trùng gây ra.
2. Tác dụng của hạt ý dĩ được y học hiện đại làm rõ
Trong nền y học hiện đại, các nhà nghiên cứu đã không ngừng tìm hiểu cũng như đưa ra các dẫn chứng để thuyết phục hơn. Đồng thời giúp mọi người hiểu rõ hạt ý dĩ có tác dụng gì. Dựa và các chỉ số phân tích thì 65% thành phần là hydratcacbon; 13,7 % là protein cùng các acid amin. Phần còn lại chính là tinh bột và chất béo. Đối với rễ cây ý dĩ tỷ lệ có chút thay đổi thành 52% tinh bột, 17,6 % protein và 7,2% là chất béo.
Sau khi phân tích thành phần cấu tạo dinh dưỡng các nhà nghiên cứu đã đưa ra một số tác dụng của hạt ý dĩ như tốt cho hệ hô hấp, ức chế khối u hay tế bào ung thư, ngăn cản vi khuẩn và ký sinh trùng phát triển. Trong hạt ý dĩ hàm lượng chất xơ dồi dào nên rất để ổn định chỉ số cholesterol và hàm lượng chất béo trong cơ thể.
3. Những ứng dụng của hạt ý dĩ
Người mắc bệnh phổi có thể dùng hạt ý dĩ làm món ăn trị liệu khá tốt cho sức khỏe. Khi ăn các nhánh khí quản sẽ dẫn nở giúp hô hấp tốt hơn và đẩy dịch đờm ra khỏi cơ thể.
Thêm vào đó hạt ý dĩ có công dụng như thuốc lợi tiểu. Ngoài trị họ ăn thần còn có thể thanh nhiệt cho cơ thể. Công dụng này được sử dụng với trẻ sơ sinh khá tốt. Do các bé uống sữa là chính mà sữa thì thường khó tiêu hóa và có tính nóng. Vừa thanh nhiệt lại tăng cường chức năng bài tiết sẽ khiến bé nhỏ được thoải mái hơn.
Tuy nhiên hạt ý dĩ vì chức năng lợi tiểu nên không được tùy tiện với phụ nữ có thai. Chỉ nên sử dụng sau khi sinh hoặc trước khi mang thai. Đây là điểm đáng lưu ý để tránh gây nên ảnh hưởng cho thai nhi.
Lưu ý rằng hạt ý dĩ là một loại thảo dược khá lành tính nên có thể dùng cho cả trẻ sơ sinh. Tuy nhiên trước khi sử dụng bạn nên tham khảo tư vấn của bác sĩ để hiểu rõ hơn. Không nên tùy tiện sử dụng để tránh gặp phải những điều đáng tiếc.
Nguồn : Vinmec